Een gevoelig onderwerp. Zijn kunstmatige zoetstoffen schadelijk voor de gezondheid? En zo ja, in welke hoedanigheid?
Mijn oog viel van de week op dit artikel. ‘WHO waarschuwt voor gebruik van suikervervangers: waarom kunstmatige zoetstoffen niet zaligmakend zijn’.
In het artikel wordt aangegeven dat er op dit moment meer dan 280 studies zijn waarbij de meest gebruikte zoetstoffen (aspartaam, sacharine, sucralose, stevia en varianten daarvan) gelinkt kunnen worden aan een, op langere termijn, verhoogde kans op diabetes type-2 en hart- en vaatziekten.
De reden dat ik erop ‘aan’ ging was dat er de afgelopen jaren vele discussies omtrent dit onderwerp plaatsvinden, omdat er meer dan 280 studies zijn die juist aangeven dat er op langere termijn geen negatieve effecten op de gezondheid zijn.
Richard vs. Richard
Bij dit soort gevoelige onderwerpen check ik altijd als eerste wat mijn mentoren Richard Bell en Richard de Leth te zeggen hebben op dit onderwerp. En toevallig (toeval bestaat niet) maakte Richard Bell dit weekend nog een reel erover op zijn Instagram account. En van Richard de Leth wist ik wel dat er een blog zou zijn op zijn website.
Richard Bell
Richard Bell noemt in zijn reel aspartaam ‘het zaad van Satan’ en geeft direct iets moois mee. ‘Niks wat ‘kunstmatig’ is kan goed voor je zijn en je stopt ‘chemicaliën’ in je lichaam’.
Aspartaam wordt in je lichaam afgebroken tot fenylalanine, asparaginezuur en methanol. Deze ‘kunstmatige stoffen’ vindt je ook gewoon in tomaten, melk, eieren en vlees. Een glas tomatensap bevat 6x zoveel methanol als een glas frisdrank met aspartaam.
De aanvaardbare dagelijkse inname van aspartaam is, volgens vele onderzoeken, 40 tot 50mg per kilogram lichaamsgewicht. Als we dat vertalen naar een man van 50kg, met 58mg per blikje Cola Zero, dan kan deze man 68 blikjes Cola Zero PER DAG drinken, zonder schadelijke effecten.
Aspartaam is met een reden de populairste zoetstof ter wereld. Geniet er ook gewoon lekker van en maak je dieet nou eens makkelijker in plaats van elk blikje frisdrank te vermijden… Aldus Richard Bell
Richard de Leth
Zoals we Richard de Leth kennen vliegt hij dit onderwerp met meer nuance aan. Hij start bij het probleem, ONZE ZWAKTE. Ons ontwerp is een zwakte in een onnatuurlijke omgeving.
De mens heeft een voorkeur voor zoet. Dit instinct is in jouw oerbrein opgeslagen. In een natuurlijke omgeving maakte dit instinct ons sterker. In een onnatuurlijke omgeving – de huidige maatschappij – zorgt dit instinct voor overgewicht, vervetting rondom organen (ook als je slank bent), klachten en ziekte.
Je bent een weerloze zoetekauw in een omgeving vol onnatuurlijke voeding. De geuren en beelden van onnatuurlijk voedsel vind je overal, van benzinepomp, treinstation, schoolkantine, sportkantine, vliegveld tot vakantiepark.
De industrie vermarkt ons instinct op een geniale manier. Hun aandelen stijgen, net als de maatschappelijke ziektecijfers. In de vrije marktwerking is de ethiek ook vrij verklaard. Je moet buitensporig veel wilskracht hebben om in de huidige maatschappij elke dag de gezonde voedingskeuzes te maken, omdat je vecht tegen onnatuurlijke evolutionaire krachten die je constant en overal willen laten eten.
Ook Richard de Leth verwijst net als Richard Bell en het WHO naar de wetenschap die onderzoek als de heilige graal. Volgens sommige experts zijn zoetstoffen volkomen veilig. Zelfs Het Voedingscentrum ondersteunt deze stelling. Op hun website staat deze tekst op de pagina over zoetstoffen: ‘Er zijn verhalen in omloop die mensen waarschuwen voor zoetstoffen zoals aspartaam. Deze verhalen zijn vaak gebaseerd op verkeerde conclusies en onzorgvuldige onderzoeken.’ Deze partijen geven radicaal groen licht.
Andere partijen geven radicaal rood licht. Op de website www.aspartaam.nl vind je veel informatie die de lezer moeten overtuigen van het gevaar van aspartaam.
Op wetenschappelijk niveau op voedingsgebied zijn de experts het radicaal oneens en bestaat er per definitie te veel onzekerheid om de waarheid in de huidige onderzoeksopzet (Evidence Based Nutrition) te kunnen vangen.
Wat is dan de conclusie (van jou en de Richards)?
Je zou kunnen stellen dat ieder voedingsonderzoek waarin men één stof probeert te isoleren en onderzoeken per definitie onzorgvuldig is, omdat het leven multifactorieel is en alles met elkaar samenhangt.
Zo ook op voedingsgebied.
Eén stof kan bijna nooit gelinkt worden aan een ernstige aandoening. De film van ernstige klachten en ziektes is altijd uit minimaal twee verstorende leefstijlfactoren opgebouwd, die weer voor ongevoeligheden of verstoorde biofeedbacksystemen zorgen tussen receptoren, hormonen, klieren en organen. Eén stof geeft dus subtiele verstoringen, waar het zelfherstellend vermogen – ook wel metabole flexibiliteit genoemd – zal trachten dit te compenseren en te herstellen, soms ten koste van andere processen.
In werkelijkheid zijn er tienduizenden chemische stoffen in onze voeding toegelaten, waarvan we letterlijk nog geen enkel idee hebben wat deze interacties op onze mentale en fysieke gezondheid veroorzaken.
Verder staat het voedingsonderzoek bol van belangenverstrengeling. De voedingsindustrie financiert veel onderzoek, waarbij het alleen geïnteresseerd is – en ook voordeel heeft – in uitkomsten die hun verkoop en omzet vergroten. Dit is een grote bias (vertekening). Daarnaast bleek dat 3 leden uit de commissie van van de EFSA – de Europese voedselautoriteit – die de zoetstof aspartaam veilig hebben bevonden (dosis van 40mg per dag) financiële banden hebben met de voedingsindustrie. Geld en onafhankelijkheid gaan slecht samen. Het is de slager die zijn eigen vlees keurt.
MAAR….. 1 ding is duidelijk! Richard Bell begon er al mee: ‘Niks wat ‘kunstmatig’ is kan goed voor je zijn en je stopt ‘chemicaliën’ in je lichaam’. Richard de Leth is dan ongenuanceerder: ‘Haal kunstmatige zoetstoffen van de markt totdat onomstotelijk bewezen is dat ze veilig zijn’. Zijn mening is dat we het nu hebben omgedraaid. Zoetstoffen zijn – onder commerciële druk – op de voedingsmarkt toegelaten, en worden mogelijk in de toekomst weer uit het voedingslandschap verwijderd. Als het kalf verdronken is…
En nu mag ik proberen met wijze woorden af te sluiten. ‘Ervaar je geen gezond lichaam en krijg je veel (kunstmatige) zoetstoffen binnen, start dan met het elimineren van deze (kunstmatige) zoetstoffen’.
Ook jij hebt een mening! Laat deze vooral in de reacties horen.
Mooie samenvatting!
Toevallig ga ik volgende week meedoen met de nationale suiker challenge. Maar naast het niet innemen van producten met toegevoegde suikers, ga ik dus ook letten op producten met zoetstoffen en deze een weekje elimineren.
Maarrr… met bijvoorbeeld een kind met diabetes kan je er helaas gewoon bijna niet omheen. Ja natuurlijk zijn er voldoende alternatieven te bedenken maar zijn we niet allemaal groot geworden met een snoepje, koekje en/of ijsje.
Daarnaast ben ik inderdaad van mening dat bij normaal gebruik je er niet slechter van wordt.
Hoi Femke,
Ik heb er ook eens aan meegedaan. Heftig hoor. Had de eerste dagen flink hoofdpijn en ontwenningsverschijnselen.
Lijkt mij erg lastig ja met een kind met diabetes. Maar inderdaad, we zijn er allemaal groot mee geworden. 80/20 hè?!
En voor sommigen is normaal 20/80 😉
Ik vind aspartaam ronduit smerig, daarom mijd ik het. Daarnaast heb ik ook liever natuurlijke zoetstoffen, zoals suiker, maar stevia is wat mij betreft ook een acceptabele smaakmaker.
Over smaak valt niet te twisten 😉
Hadden meer mensen dat maar, Nick…